Weidevogelseizoen 2019 in Noord-Holland wisselend en heel gespreid

Het weidevogelseizoen van 2019 is nauwelijks ten einde en voorzichtig worden de eerste conclusies getrokken door Landschap Noord-Holland en Agrarische Natuurvereniging Water, Land & Dijken. Ook dit jaar werkten weer honderden vrijwilligers en boeren met hart en ziel aan bescherming van de weidevogels in Noord-Holland. Wat opvalt, is dat per gebied het broedsucces sterk verschilt. Algemene conclusie is, dat de weidevogels het in Noord-Holland nog steeds moeilijk hebben, maar dat er hier en daar goed nieuws is te melden. Op plekken waar kuikens voldoende voedsel vinden, gaat het beter met kievit en grutto. Dat betekent dat er hoop is en dat de omstandigheden voor weidevogels met relatief simpele middelen te verbeteren zijn. Boeren, natuurbeheerders en vrijwilligers doen samen wat ze kunnen. 

Broedsucces geeft wisselend beeld in Noord-Hollandse polders 
De eerste conclusies die Landschap Noord-Holland en Water, Land & Dijken trekken, zijn gebaseerd op ervaringen van vrijwilligers in het veld en de waarnemingen in de eigen natuurgebieden. Exacte tellingen zijn pas in oktober bekend. De organisaties spreken over een heel wisselend en gespreid weidevogelseizoen. De belangrijkste oorzaak hiervan is waarschijnlijk de droogte. In de eigen terreinen van Landschap Noord-Holland gaat het redelijk goed met de weidevogels. Daar waar maatregelen worden genomen, zoals het aanleggen van natte greppels en het plaatsen van vossenrasters, zijn de broedsuccessen beter. Weidevogelkuikens kunnen voldoende voedsel vinden en er is sprake van weinig predatie.

Vooral kievit en scholekster hebben het moeilijk
De kieviten produceerden al vroeg hun eerste legsel. In het werkgebied van Water, Land & Dijken werd zelfs het eerste kievitsei van Nederland gevonden op 5 maart 2019. Jammer genoeg zijn de meeste eerste broedsels van de kievit door de droogte mislukt. Kuikens konden onvoldoende voedsel vinden. Er volgden vaak nog tweede legsels waardoor hier en daar nog tot begin juli kievitkuikens rondliepen. Vrijwilligers hebben dit jaar minder kievitnesten beschermd in West-Friesland. Daarentegen zijn in Waterland meer kievitnesten gevonden dan vorig jaar. In Marken gaat het goed met de grutto. Daar krijgt 96% van de gruttoparen één of meer kuikens groot. Met de scholekster gaat het ronduit slecht. Door de droogte is deze soort laat gaan broeden en dat heeft een laag broedsucces opgeleverd. Predatie door vossen, en dit jaar ook de hermelijn, blijft een zorgpunt.

Maatregelen voor weidevogels lijken te werken
Veel boeren namen dit jaar, door de aanhoudende droogte, op het laatste moment nog extra maatregelen voor de weidevogels, zoals het aanleggen van natte greppels. Dat lijkt te werken. In deze gebieden konden de kuikens makkelijker eten vinden en vlogen ook uit. Op Marken is het echt een top weidevogelseizoen. Hier zijn, met compensatiegeld voor versterking van de Markermeerdijk, vossenrasters en pompen aangelegd bij leden van de agrarische natuurvereniging. Ook de stichting Hooge Weide bij Castricum meldt een voldoende hoog broedsucces voor onze nationale vogel. In Heiloo kunnen ze ook spreken van een succesverhaal. Op het land van familie Brouwer de Koning zijn natte greppels op maïsland aangelegd, is gefaseerd gemaaid en zijn nestbeschermers geplaatst in het land waar de koeien lopen. Vrijwilligers hebben infraroodcamera's en hoogfrequente zenders geplaatst en monitoren hiermee de predatoren. Met de juiste maatregelen kunnen hiermee vooral marterachtigen op afstand worden gehouden.