Gezicht gesneuvelde Russische soldaat uit 1799 gereconstrueerd

Op donderdag 4 oktober onthulde Huis van Hilde het gezicht van een in 1799 gesneuvelde Russische soldaat. Zijn herkomst is op grond van DNA-onderzoek achterhaald en zijn gezicht is met forensische technieken gereconstrueerd. De Rus maakt deel uit van de nieuwe tentoonstelling 'Vijand in het Zand' over de Brits-Russische invasie in 1799. Bij bloedige veldslagen, onder andere bij Castricum, lieten tienduizenden soldaten het leven. Nog altijd komen er menselijke resten en bezittingen uit het Noord-Hollandse duinzand tevoorschijn. Zo ook een skelet dat in 2017 bij Bergen is opgegraven en nu voor het eerst te zien is, naast andere archeologische vondsten.

In 1799 trok een invasiemacht van 40.000 Russische en Engelse soldaten in Noord-Holland ten strijde tegen een Bataafs-Frans leger, om de Hollandse vloot uit te schakelen en een einde te maken aan de Bataafse Republiek. Tijdens diverse veldslagen sneuvelden vooral veel Russische soldaten. Een beslissende slag vond plaats bij Castricum op 6 oktober. Veel lichamen verdwenen onder het zand. De tentoonstelling belicht het verloop van de strijd en het effect van de oorlog op het leven in de regio. Archeologische vondsten en prenten uit de Provinciale Atlas illustreren wat in de duinen plaatsvond. Te zien zijn persoonlijke bezittingen van soldaten, onderdelen van uniformen zoals knopen en emblemen, een mijterplaat van Russische herkomst, wapens waaronder een musket en een sabel, koperen beslag van uitrustingen, medailles en geld uit 1799. Alledaagse gebruiksvoorwerpen geven een beeld van het burgerleven van toen.

Het nieuwe gezicht van de Russische soldaat
Hoogtepunt van de expositie is de gezichtsreconstructie van een gesneuvelde soldaat die in opdracht van de provincie Noord-Holland is vervaardigd. Het gaat om het gelaat van een Russische man die in Castricum het leven liet. Zijn skelet is vlak bij Huis van Hilde gevonden. Met forensische technieken kon het gezicht worden gereconstrueerd. De Rus oogt vermoeid, en dat is met opzet. Bekend is dat de Russen een slechte bevoorrading hadden en daardoor sterk verzwakt waren. 

DNA-onderzoek wees uit dat zijn familielijn uit Litouwen en omstreken stamt. De provincie Noord-Holland gaf Maya d'Hollosy van Skullpting opdracht tot reconstructie van zijn gezicht. Daarvoor zijn de weefseldiktes van mensen uit de omgeving van Litouwen genomen. De herkomst doet er toe, omdat reconstructies gebaseerd worden op de gemiddelde weefseldiktes van een gezicht, en op de regels voor grootte, vorm en locatie van verschillende gezichtskenmerken. En die verschillen per regio.

Een combinatie van forensische technieken, historische en archeologische kennis en boetseerkunst maken het vervolgens mogelijk een gezicht te reconstrueren. De schedel was vrij langwerpig; de reconstructie toont dan ook een lang gezicht, en een dunne, lange neus. Zo kunnen we deze Rus, die meer dan 200 jaar geleden in de duinen bij Castricum het leven liet, weer in de ogen kijken.

Wethouder Ron de Haan liet op Twitter weten blij te zijn: "Wethouder blij met dode Rus", Twitterde de Haan donderdagavond.
 

Hildes Verjaardag en activiteiten herfstvakantie
Op 21 oktober wordt in Huis van Hilde Hildes Verjaardag gevierd met een groot spektakel in Napoleontische sfeer op het Westerplein. Bezoekers kunnen ervaren hoe het er in zo'n legerkamp aan toe ging; ondanks de strijd ging het leven in 1799 gewoon door. In de herfstvakantie is er een programma vol leuke en leerzame kinderactiviteiten. In de lezingenserie 'Hilde kan me nog meer vertellen 2.0' wordt aandacht besteed aan historische en archeologische aspecten van de strijd. Museumcafé Hildes Heerlykhyd biedt 18e-eeuwse gerechten uit Frankrijk, Engeland en Rusland.